Hoạch định chiến lược là gì? 6 bước hoạch định chiến lược

1. Định nghĩa hoạch định chiến lược là gì?

Hoạch định chiến lược là gì? (Strategic Planning) là quá trình đề ra các nhiệm vụ cần thực hiện của tổ chức. Đồng thời, nhà lãnh đạo thực hiện nghiên cứu để chỉ ra các nhân tố làm ảnh hưởng môi trường doanh nghiệp. Từ đó, nhà quản trị sẽ vạch ra mục tiêu dài hạn lựa chọn trong số các chiến lược thay thế. 

2. 6 bước trong quy trình hoạch định chiến lược hiệu quả

Quy trình hoạch định là phần nội dung quan trọng mà bất kỳ tổ chức nào cũng cần nắm rõ và thực hiện. Để từ đó, người quản trị áp dụng thực hiện xây dựng các chiến lược và hoàn thành mục tiêu. Vậy các bước hoạch định chiến lược như thế nào? PDCA sẽ hướng dẫn cụ thể chi tiết các bước trong quy trình này. 

2.1 Xác định tầm nhìn và sứ mệnh

Bước đầu tiên trong tiến trình hoạch định chiến lược bạn cần xác định tầm nhìn và sứ mệnh của quy trình hoạch định chiến lược là gì? Để xác định được câu hỏi trên nhà lãnh đạo cần trả lời: Điều mà công ty đang hướng đến là gì? Mục tiêu và hướng đi mà doanh nghiệp muốn đạt được ở hiện tại và tương lai? Định hướng tầm nhìn cho nhân viên của bạn.

Để xác định sứ mệnh, người quản trị cần nắm bắt tất cả các thông tin liên quan của doanh nghiệp. Bạn cần nghiên cứu sản phẩm, thị trường, các thông tin liên quan,...và hình ảnh công ty muốn xây dựng trước công chúng và nhân viên. Sứ mệnh đóng vai trò như người hướng dẫn cho các nhà lãnh đạo có thể đưa ra quyết định.

2.2 Phân tích hiện trạng

Để đạt được hiệu quả cao trong quy trình hoạch định chiến lược thì tổ chức cần thiết phải nghiên cứu sâu hơn vào nội bộ công ty và rộng hơn là bên ngoài thị trường. 

• Nội bộ doanh nghiệp: Là phân tích, xác định khả năng tồn tại và phát triển hiệu quả của công ty dưới những tác động của môi trường bên ngoài.
• Phân tích thị trường: Thực hiện xác định được vị trí chỗ đứng cụ thể của công ty. Doanh nghiệp đang hoạt động ở ngành gì, phân khúc như thể nào sẽ giúp quản trị gia dễ dàng phân tích đối thủ. Qua đó, nhà quản lý hiểu rõ hơn về môi trường hoạt động kinh doanh.

2.3 Xây dựng chiến lược

Bước tiếp theo cần thực hiện là thiết lập nhiệm vụ và các mục tiêu chung cho nhiều lĩnh vực và chức năng của doanh nghiệp. Những task được đưa ra phải được thiết kế cụ thể để đạt được mục đích lớn hơn.

Ví dụ: về tài chính, vận hành,... Xây dựng chiến lược doanh nghiệp cần rõ ràng để nhân viên hoàn thành các công việc và mục tiêu tốt nhất. Mỗi nhà quản trị cần thực hiện điều chỉnh chính sách hoặc nêu ra các phương pháp mới theo thời gian. Qua đó, tổ chức có thể định hướng triển khai thành công chiến lược.

2.4 Triển khai chiến lược

Để đảm bảo sự thành công cho hoạch định chiến lược, doanh nghiệp cần phải triển khai các khía cạnh phù hợp với hoạt động kinh doanh. Các kế hoạch được lựa chọn sẽ tồn tại ở 2 cấp độ chính đó là:

• Chiến lược kinh doanh: Được nhà quản trị sử dụng khi các doanh nghiệp, đơn vị tìm kiếm kế hoạch cho một sản phẩm được bán trên một thị trường.
• Chiến lược công ty: Nhà lãnh đạo sẽ lựa chọn những sản phẩm có tiềm năng trên thị trường để gia nhập. Đồng thời đưa ra quyết định mua lại hoặc hợp tác với đối thủ cạnh tranh.

PDCA gửi tặng bạn khóa học 5 cấp độ quản lý giúp phát triển bản thân và giải phóng lãnh đạo:

2.5 Kiểm soát và đánh giá chiến lược

Bởi vì thị trường luôn thay đổi nên sau khi thực hiện triển khai chiến lược thì kiểm soát và đánh giá kết quả là bước không thể thiếu. Các nhà quản lý luôn phải thực hiện kiểm tra và đánh giá thị trường để bắt kịp điểm yếu và những mối đe dọa có thể xuất hiện.

Nếu có tình huống mới phát sinh thì nhà quản lý cũng có thể nhanh chóng khắc phục càng nhanh. Bên cạnh đó, nhà lãnh đạo cũng cần thực hiện đo lường hiệu quả chiến lược của doanh nghiệp. Từ đó, bạn có thể đưa ra những so sánh giữa thực tế với ước tính và có được kết quả đánh giá ý tưởng một cách chính xác nhất.

Hoạch định chiến lược luôn đóng vai trò rất quan trọng đối với doanh nghiệp. Nhờ đó, các kế hoạch hệ thống chi tiết hỗ trợ công ty dễ dàng phát triển hoạt động kinh doanh. Sau khi thực hiện các bước trên sẽ giúp bạn xây dựng được một quy trình hoạch định thành công.

2.6 Phân bổ nhân lực triển khai
Khi thực hiện mỗi chiến lược đều phải thay đổi cơ cấu tổ chức, phân bổ nhân lực sao cho phù hợp nhất với khả năng và thẩm quyền để đạt hiệu quả thực hiện cao nhất. Ngoài ra, trách nhiệm, quyền hạn của nhà quản lý cần được phân bổ lại, đồng thời cũng phải hiểu và nắm rõ về cách giao việc cho nhân viên hiệu quả.

Các nhà quản lý hoặc nhân sự có thể di chuyển từ một khu vực chức năng này sang một khu vực chức năng mới. Điều này đương nhiên tạo ra lực cản đối với sự thay đổi và tránh ảnh hưởng đến việc thực hiện chiến lược.

3. Phân loại hoạch định chiến lược

Hoạch định các chiến lược có vai trò quan trọng nhất của tiến trình quản trị vì đây là cơ sở định hướng cho các chức năng còn lại của tiến trình. Hoạch định chiến lược được PDCA phân loại như sau: 

3.1 Hoạch định chiến lược Marketing

Hoạch định chiến lược Marketing theo định hướng truyền thông. Doanh nghiệp xác định các biện pháp cụ thể để tạo ra ảnh hưởng trên thị trường mục tiêu. Mục đích của việc hoạch định là xác lập, duy trì và phát triển các đơn vị kinh doanh, sản phẩm của doanh nghiệp nhằm tạo ra lợi nhuận.

3.2 Hoạch định một chiến lược PR

Hoạch định một chiến lược PR tập trung vào việc trình bày các kết quả mong muốn. Ngoài ra, cần có phương pháp, nguồn lực và lộ trình.

3.3 Hoạch định chiến lược bán hàng

Hoạch định chiến lược bán hàng là một hoạt động vô cùng quan trọng. Khi có được một phương án cụ thể sẽ giúp tối đa hóa lợi nhuận.

3.4 Hoạch định chiến lược nhân sự

Hoạch định chiến lược nhân sự để đảm bảo nhân sự đáp ứng yêu cầu công việc. Ngoài ra, nó liên quan đến việc sử dụng hiệu quả và thiết kế các chính sách thích hợp.

3.5 Hoạch định chiến lược kinh doanh

Hoạch định chiến lược kinh doanh là quá trình quản lý được sử dụng để phát triển các kế hoạch dài hạn cho tương lai của doanh nghiệp. Các tổ chức sử dụng quy trình này để xác định mục tiêu, các chiến lược cần thiết để đạt được các mục tiêu đó và sử dụng hệ thống quản lý hiệu suất nội bộ để theo dõi và đánh giá tiến độ công việc.

>>>> Xem thêm: 7 bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp bài bản, chuyên nghiệp

4. Đặc tính cơ bản của chiến lược

Chiến lược được đưa ra để thấy được tầm nhìn tổng quát, mục tiêu phát triển một tổ chức. Sau đó, nhà quản trị tổng hợp các chính sách để thực hiện các nhiệm vụ đó. Đó là một phương pháp để quản lý những lựa chọn và đảm bảo đối tượng kế hoạch có khả năng cạnh tranh để tăng trưởng. Chiến lược phát triển được chia thành 2 chức năng cơ bản là: phát triển và quản lý mở rộng.

• Tính hệ thống: Đã là một chiến lược phát triển thì phải có tính hệ thống và phải có tiềm năng phát triển. Trong nguyên tắc động học, nếu bạn tác động vào một hoặc một vài phân hệ thì tất cả các mục còn lại sẽ chịu ảnh hưởng. 

Vì vậy, nếu bạn chỉ xem xét một số phân hệ sẽ làm cho hệ thống rối loạn hơn cho sự phát triển của cả tổ chức. Đó là vấn đề các nhà xây dựng hoạch định cần cân nhắc. Trong nguyên tắc quy trình chiến lược, tăng trưởng đề cập đến những vấn đề toàn cục, có sự tác động lớn đối với sự tiến triển của toàn bộ công việc.

• Tính bao quát: một chiến lược phát triển sẽ bao quát những vấn đề dài hạn đồng thời đề cập thỏa đáng những vấn đề ngắn hạn có tính quyết định. 
• Tính lựa chọn: thời kỳ chiến lược là khoảng thời gian 5 năm, 10 năm, đây không phải là thời gian ngắn nhưng cũng không đủ để làm được tất cả mọi việc. Trong khi đó, nguồn lược phát triển là có hạn và luôn biến đổi. Ngoài ra, các yếu tố huy động cho phát triển ở mỗi thời kỳ là khác nhau. Vì thế, chiến lược phát triển nên lựa chọn những vấn đề then chốt để tìm cách giải quyết.
• Tính linh hoạt và mềm dẻo: một chiến lược phát triển phải có khả năng điều chỉnh nhanh, thích ứng rộng và phù hợp với hoàn cảnh.

- Tính dài hạn: hầu hết những vấn đề lớn và phức tạp thường cần nhiều thời gian để hoàn thành. Tuy nhiên, trong chiến lược có vấn đề sẽ được giải quyết trong thời gian ngắn và có nhiều vấn đề phải giải quyết trong thời gian dài.

- Tính thời đại: trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế sâu rộng giữa các nước. Những thành tựu của nhân loại phải được phát huy và những thất bại phải được rút kinh nghiệm và tránh.

- Tính cụ thể: mục tiêu chiến lược phải cụ thể các vấn đề trọng yếu, các bước thực hiện và tổ chức thực hiện.

- Tính lượng hóa: các mục tiêu cụ thể phải được tính toán và thể hiện qua con số nhằm mục đích cụ thể hóa mục tiêu tổng quát của chiến lược.

5. Những khó khăn trong quá trình hoạch định chiến lược 

Những khó khăn trong quy trình hoạch định kinh doanh là gì? Trên thực tế, mọi doanh nghiệp đều có một sự hạn chế chung. Đó chính là bị giới hạn về nguồn lực của công ty. Các quản trị gia buộc phải lựa chọn chiến lược nào đem lại lợi ích lớn nhất cho tổ chức. 

Các quyết định hoạch định chiến lược kinh doanh được nhà quản trị đề ra cho doanh nghiệp. Các nhiệm vụ này, yêu cầu tư duy chiến lược của người lãnh đạo vào các sản phẩm, các thị trường, nguồn lực và công nghệ trong thời gian cố định. Những kế hoạch trên chỉ ra các điểm mạnh trong vấn đề cạnh tranh dài hạn. Nhờ đó, hoạch định cũng có mục tiêu dài những ảnh hưởng tốt cho công ty. 

Các chiến lược gia nắm bắt rõ về hướng đi trong tương lai của doanh nghiệp. Vì vậy, nhà quản lý có thể hiểu rõ để phân tích và đưa ra những quyết định trong quá trình hoạch định. Ngoài ra, nhà quản trị được ủy quyền việc điều chuyển nguồn lực cần thiết trong quy trình thực hiện.

>>>> Tham khảo: Quản trị doanh nghiệp vừa và nhỏ liệu có khó?

6. Phân biệt hoạch định chiến lược và hoạch định chiến thuật

Dưới đây là các điểm khác nhau để bạn phân biệt hoạch định chiến lược và hoạch định chiến thuật:

7. Những điều cần lưu ý khi hoạch định chiến lược

Các doanh nghiệp khi đưa ra hoạch định chiến lược đều gặp phải một số hạn chế. Để thành công cho những kế hoạch này bạn nên chú trọng các vấn đề sau:

• Sử dụng phần mềm quản lý công việc, công cụ hỗ trợ phân tích và sắp xếp công việc. Khi có các hoạt động thích hợp và nhiều nguồn tư vấn, tham chiếu sẽ có được kế hoạch tốt hơn.
• Phân bổ ngân sách, đầu tư phát triển sản phẩm, thương hiệu, nhân sự,... phụ thuộc vào hạng mục mà bạn muốn hoạch định.
• Phải có phương án dự phòng cho các hoạch định chiến lược lẫn nguồn vốn dự phòng. Điều này sẽ giúp kế hoạch được thay đổi kịp thời khi có sự cố xảy ra.
• Phân bổ tốt các nguồn lực, thực trạng và xu hướng của thị trường trong từng hoạch định của mình. Luôn đảm bảo tính mềm dẻo và linh hoạt với những định hướng khoa học trong quá trình thực hiện.
• Người hoạch định và thực hiện đứng đầu mỗi chiến lược đều cần đảm bảo có tầm nhìn, sự nhạy bén để đưa ra phương án thay thế kịp thời.

Những bài viết nổi bật nhất:

• Cơ cấu tổ chức doanh nghiệp là gì? Các mô hình & ứng dụng
• Tầm nhìn sứ mệnh là gì? Những điều cần biết về tầm nhìn sứ mệnh

Qua bài viết mà PDCA đã chia sẻ đã giúp bạn hiểu rõ hoạch định chiến lược là gì? Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp công ty bạn vươn xa hơn nữa trong tương lai. Nếu quá trình đọc hay thực hiện quy trình các bạn gặp phải những khó khăn cần giúp đỡ. Hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline: 0899.598.668 để nhận được sự trợ ngay nhé!