Cách phân tích đối thủ cạnh tranh để xác định cơ hội và mối đe dọa

1. Khái niệm phân tích đối thủ cạnh tranh
 

Hình ảnh: phân tích đối thủ cạnh tranh

Phân tích đối thủ cạnh tranh là quá trình nghiên cứu và đánh giá các đối thủ hoạt động trong cùng ngành kinh doanh, nhằm hiểu rõ về các yếu tố cạnh tranh, điểm mạnh và điểm yếu của họ. 
Đây là một phương pháp quan trọng giúp các doanh nghiệp nắm bắt thông tin về thị trường, xác định vị trí của mình và phát triển chiến lược kinh doanh hiệu quả.

Phân tích đối thủ cạnh tranh giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan và chi tiết về môi trường cạnh tranh của mình. 

Bằng cách tìm hiểu về các đối thủ trong ngành, ta có thể nhận biết được các sản phẩm, dịch vụ và chiến lược kinh doanh của họ. 
Điều này rất quan trọng để định hình sự khác biệt của doanh nghiệp và tạo ra lợi thế cạnh tranh.

Ngoài ra, mô hình phân tích đối thủ cạnh tranh còn giúp doanh nghiệp nhận ra các điểm yếu của đối thủ. 
Điều này cho phép công ty tìm ra cách tận dụng những điểm yếu này để tạo ra sự khác biệt và thu hút khách hàng. 
Đồng thời, phân tích đối thủ cạnh tranh còn giúp doanh nghiệp nhận ra cơ hội và mối đe dọa từ đối thủ. 
Các cơ hội có thể bao gồm sự thay đổi trong nhu cầu của khách hàng, xu hướng mới trong ngành hoặc mở rộng thị trường. 
Các đe dọa có thể bao gồm sự cạnh tranh gay gắt, thay đổi trong quy định pháp lý hoặc sự phát triển của công nghệ. 

Phân tích đối thủ cạnh tranh đóng vai trò quan trọng trong quá trình lên kế hoạch và thực hiện chiến lược kinh doanh. 

Nó giúp doanh nghiệp hiểu rõ về thị trường, xác định vị trí của mình và tìm kiếm những cơ hội để tăng cường sự cạnh tranh. 
Bằng cách nghiên cứu và phân tích đối thủ cạnh tranh một cách kỹ lưỡng, doanh nghiệp có thể tạo ra lợi thế và đạt được thành công bền vững trên thị trường.

>>> Xem thêm: Khoá học kỹ năng quản lý và lãnh đạo chuyên nghiệp

2. Thời điểm phân tích đối thủ cạnh tranh

Phân tích đối thủ cạnh tranh là một quá trình liên tục và cần thiết trong chiến lược kinh doanh của một doanh nghiệp. 
Dưới đây là một số tình huống khi nên thực hiện phân tích đối thủ cạnh tranh:

2.1 Khi bạn chuẩn bị ra mắt một sản phẩm hoặc dịch vụ mới
 

Trước khi ra mắt một sản phẩm hoặc dịch vụ mới, phân tích đối thủ cạnh tranh giúp bạn hiểu rõ về thị trường, đối thủ và khách hàng tiềm năng. 
Điều này giúp bạn xác định các yếu tố quan trọng như giá cả, tính năng, chất lượng và chiến lược tiếp thị để tạo ra lợi thế cạnh tranh.

2.2 Khi bạn muốn cải thiện chiến lược marketing
 

Phân tích đối thủ cạnh tranh giúp bạn tìm hiểu về các chiến dịch quảng cáo, hình ảnh thương hiệu, kênh phân phối và chiến lược giá cả của đối thủ. 
Điều này cho phép bạn học hỏi và cải thiện chiến lược marketing của mình để tạo ra sự khác biệt và thu hút khách hàng.

2.3 Khi thị trường thay đổi

Khi thị trường thay đổi, phân tích đối thủ cạnh tranh giúp bạn hiểu rõ về các thay đổi và tìm cách thích nghi và tận dụng cơ hội mới. 
Ví dụ, nếu một đối thủ mới xuất hiện hoặc một công nghệ mới được áp dụng, phân tích đối thủ cạnh tranh giúp bạn xác định cách thức ứng phó và định hình lại chiến lược kinh doanh của mình.

2.4 Khi bạn muốn tìm kiếm lợi thế cạnh tranh
 

Phân tích đối thủ cạnh tranh giúp bạn xác định điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ, từ đó tìm kiếm lợi thế cạnh tranh. 
Bằng cách hiểu rõ về đối thủ, bạn có thể tập trung vào điểm khác biệt và tạo ra giá trị độc đáo để thu hút khách hàng.

2.5 Khi bạn muốn đánh giá hiệu quả của chiến lược hiện tại

Phân tích đối thủ cạnh tranh giúp bạn đánh giá hiệu quả của chiến lược hiện tại và xác định những điểm cần cải thiện. 
Bằng cách so sánh với đối thủ, bạn có thể nhận ra các khía cạnh mà bạn chưa khai thác và tìm cách cải thiện để gia tăng hiệu quả kinh doanh.
Điều quan trọng là thực hiện báo cáo, phân tích đối thủ cạnh tranh một cách thường xuyên và liên tục để đảm bảo rằng bạn luôn cập nhật với sự thay đổi trong môi trường kinh doanh.

>>> Tham khảo: Khóa học về kỹ năng lãnh đạo

3. Phân tích đối thủ cạnh tranh trong marketing 

Nếu có một bộ phận nào sẽ nhận trách nhiệm việc phân tích đối thủ cạnh tranh thì đó chính là Phòng Marketing.

Đây là một phần không thể thiếu trong chiến lược marketing để tạo ra lợi thế cạnh tranh và đạt được thành công trên thị trường.

Một trong những cách phân tích đối thủ cạnh tranh trong marketing là nghiên cứu về sản phẩm và dịch vụ của đối thủ. 

Điều này bao gồm việc tìm hiểu về tính năng, công nghệ, chất lượng và giá cả của sản phẩm hoặc dịch vụ mà đối thủ đang cung cấp. 
Ví dụ, nếu bạn là một công ty về dịch vụ lưu trú như khách sạn, nhà hàng,
Đối thủ đang thu hút khách hàng rầm rộ với thiết kế phòng độc đáo, có nhiều tính năng tự động hóa và giá cả cạnh tranh, giúp khách có một trải nghiệm tuyệt vời,
Việc phân tích và so sánh cấu trúc phòng, dịch vụ của mình với đối thủ sẽ giúp bạn nhận ra điểm mạnh và điểm yếu của mình so với đối thủ, 
Sau đó tiến hành R&D (Research and Development - Nghiên cứu và Phát triển) để thiết kế, cải tạo lại khách sạn cũng như cung cấp những dịch vụ đồng bộ với giá trị cốt lõi, và tạo sự đột phá mới để thu hút khách hàng.

Ngoài ra, phân tích đối thủ cạnh tranh cũng liên quan đến việc nghiên cứu về chiến lược marketing và quảng cáo của đối thủ. 

Bạn cần tìm hiểu về các chiến dịch quảng cáo, hình ảnh thương hiệu, kênh phân phối và chiến lược giá cả mà đối thủ đang áp dụng. 
Ví dụ, nếu bạn là một công ty thức ăn nhanh và đối thủ của bạn đang có chiến dịch quảng cáo sáng tạo và hiệu quả trên mạng xã hội, việc phân tích chiến dịch này sẽ giúp bạn học hỏi và cải thiện chiến lược marketing của mình.

Data khách hàng của đối thủ cạnh tranh cũng là một lĩnh vực bạn nên nghiên cứu. 

Bạn cần tìm hiểu về đối tượng khách hàng mà đối thủ đang nhắm đến, nhu cầu và mong muốn của khách hàng đó. 
Điều này giúp bạn hiểu rõ về thị trường tiềm năng và tìm cách tạo ra giá trị và lợi ích cho khách hàng của mình.
Ví dụ, nếu bạn là một công ty bán lẻ thời trang và đối thủ của bạn đang nhắm đến nhóm khách hàng trẻ tuổi và yêu thích thời trang sáng tạo, 
Việc phân tích đối thủ, cũng như những trang phục, sản phẩm bán chạy của họ sẽ giúp bạn xác định được xu hướng và phong cách mà khách hàng đang quan tâm và từ đó tạo ra các thiết kế thời trang và chiến dịch marketing phù hợp với giới trẻ yêu thích sáng tạo.

Một ví dụ phân tích đối thủ cạnh tranh trong marketing là công ty Coca-Cola và đối thủ của họ, PepsiCo. 

Cả hai công ty đều hoạt động trong ngành đồ uống có ga và cạnh tranh trực tiếp với nhau. 
Một phần quan trọng trong chiến lược marketing của cả hai công ty là nghiên cứu và phân tích đối thủ cạnh tranh.

Coca-Cola và PepsiCo thường xuyên nghiên cứu và đánh giá các chiến dịch quảng cáo, chiến lược giá cả và hình ảnh thương hiệu của nhau. 
Ví dụ, khi PepsiCo ra mắt chiến dịch quảng cáo "Pepsi Challenge" vào những năm 1970, 
Coca-Cola đã phân tích và đáp trả bằng việc cải thiện hình ảnh và chiến dịch quảng cáo của mình.

Coca-Cola và PepsiCo cũng tìm hiểu về các sản phẩm mới và xu hướng trong ngành đồ uống có ga. 
Ví dụ, khi PepsiCo giới thiệu sản phẩm Pepsi Max với hàm lượng đường thấp và hương vị mới. 
Coca-Cola đã phân tích và đáp trả bằng việc phát triển sản phẩm Coca-Cola Zero Sugar và tạo ra chiến dịch quảng cáo tương tự.

Phân tích đối thủ cạnh tranh là một quá trình quan trọng và liên tục trong chiến lược kinh doanh nói chung và marketing nói riêng.
Nó giúp doanh nghiệp hiểu rõ về các đối thủ, tìm hiểu về các yếu tố cạnh tranh và tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
Bằng cách phân tích đối thủ cạnh tranh một cách kỹ lưỡng, doanh nghiệp có thể phát triển chiến lược marketing hiệu quả và đạt được sự thành công trên thị trường.

4. Lập bảng phân tích đối thủ cạnh tranh
 

Việc lập mẫu phân tích đối thủ cạnh tranh giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các yếu tố cạnh tranh, điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ, từ đó xác định chiến lược kinh doanh hiệu quả để tạo ra lợi thế cạnh tranh. 
 

4.1 Xác định các đối thủ cạnh tranh
 

Đầu tiên, bạn cần xác định các đối thủ cạnh tranh trong ngành kinh doanh của mình. 
Điều này có thể bao gồm các công ty hoạt động trong cùng lĩnh vực, cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ tương tự hoặc có tiềm năng cạnh tranh trong tương lai. 
Để làm điều này, bạn có thể tham khảo các nguồn thông tin như báo chí, trang web, tạp chí ngành và các cơ quan thống kê.

4.2 Thu thập thông tin về đối thủ
 

Sau khi xác định các đối thủ cạnh tranh, bạn cần thu thập thông tin chi tiết về họ. 
Điều này bao gồm các yếu tố như quy mô, tài chính, công nghệ, quy trình sản xuất, hệ thống phân phối, chiến lược truyền thông và khả năng tiếp cận khách hàng. Bạn có thể sử dụng các nguồn thông tin như báo cáo tài chính, báo cáo thị trường, website công ty và các bài viết chuyên ngành để tìm hiểu về đối thủ của mình.

4.3 Xác định điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ
 

Tiếp theo, bạn cần xác định các điểm mạnh và điểm yếu của từng đối thủ. 
Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về những gì đối thủ làm tốt và những gì họ cần cải thiện. 
Ví dụ, một đối thủ có thể có quy trình sản xuất hiệu quả và hệ thống phân phối rộng lớn, nhưng có thể thiếu khả năng tiếp cận khách hàng mục tiêu. 
Bằng cách xác định điểm mạnh và điểm yếu này, bạn có thể học hỏi điểm mạnh và tìm cách tận dụng điểm yếu của đối thủ để tạo ra lợi thế cạnh tranh.

4.4 So sánh với doanh nghiệp của bạn
 

Sau khi thu thập thông tin về đối thủ và xác định điểm mạnh và điểm yếu của họ, bạn cần so sánh với doanh nghiệp của mình. 
Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về những gì doanh nghiệp của bạn làm tốt hơn và những gì cần cải thiện. 
Bằng cách so sánh với đối thủ, bạn có thể nhận ra các khía cạnh mà bạn chưa khai thác và tìm cách cải thiện để tạo ra sự khác biệt và thu hút khách hàng.

4.5 Xác định chiến lược kinh doanh
 

Cuối cùng, dựa trên thông tin phân tích về đối thủ cạnh tranh, bạn có thể xác định chiến lược kinh doanh phù hợp. 
Bạn có thể tập trung vào điểm khác biệt và tạo ra giá trị độc đáo để thu hút khách hàng. 
Ví dụ, nếu một đối thủ tập trung vào giá cả thấp, bạn có thể tạo ra giá trị bằng cách tập trung vào chất lượng và dịch vụ khách hàng tốt hơn.

Hãy đảm bảo rằng bạn luôn cập nhật bảng mẫu phân tích đối thủ cạnh tranh để có cái nhìn toàn diện và chính xác hơn về môi trường kinh doanh của mình.

5. Phân tích đối thủ cạnh tranh bằng SWOT
 

Trong quá trình lập bảng phân tích đối thủ cạnh tranh, việc thu thập thông tin chính xác và đáng tin cậy là rất quan trọng.
Bạn có thể sử dụng các nguồn thông tin như báo cáo tài chính, báo cáo thị trường, trang web công ty và các bài viết chuyên ngành để thu thập thông tin. 
Trong đó, SWOT là một công cụ quen thuộc, hữu ích giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các yếu tố cạnh tranh, thị trường, điểm mạnh và điểm yếu, từ đó xác định được cơ hội và mối đe dọa trong ngành kinh doanh.
Vì vậy, nó cũng là một công cụ hữu hiệu để phân tích đối thủ của bạn

SWOT là viết tắt của Strengths (Điểm mạnh), Weaknesses (Điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats (Mối đe dọa). 
Phân tích SWOT giúp ta đánh giá tổng thể về các yếu tố nội và ngoại vi ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của đối thủ cạnh tranh. 
Hãy cùng đi vào từng phần của SWOT để hiểu rõ hơn về cách phân tích đối thủ cạnh tranh nhé.

5.1 Điểm mạnh (Strengths)
 

Điểm mạnh là những yếu tố tích cực và độc đáo của đối thủ cạnh tranh, giúp họ tạo lợi thế so với các doanh nghiệp khác. 
Điểm mạnh có thể là sản phẩm hoặc dịch vụ chất lượng cao, thương hiệu mạnh, quy trình sản xuất hiệu quả, hoặc đội ngũ nhân viên có kỹ năng và kinh nghiệm tốt. 

5.2 Điểm yếu (Weaknesses)
 

Điểm yếu là những hạn chế và khó khăn mà đối thủ cạnh tranh đang đối mặt. 
Điểm yếu có thể là sự thiếu hụt về nguồn lực, quy trình kém hiệu quả, hoặc khả năng tiếp cận khách hàng hạn chế. 
Điểm yếu có thể tạo ra cơ hội cho doanh nghiệp của bạn để cạnh tranh mạnh mẽ hơn. 
Ví dụ, một công ty trong ngành công nghệ thông tin có thể phát hiện ra rằng đối thủ cạnh tranh của họ thiếu khả năng đáp ứng nhu cầu khách hàng đa dạng. 
Điều này có thể tạo cơ hội cho công ty của bạn phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ tốt hơn để đáp ứng nhu cầu thị trường.

5.3 Cơ hội (Opportunities)
 

Cơ hội là những xu hướng và tình huống tích cực mà đối thủ cạnh tranh có thể tận dụng để phát triển và tạo lợi thế cạnh tranh. 
Cơ hội có thể bao gồm thay đổi trong nhu cầu khách hàng, xu thế công nghệ mới, hoặc thị trường mở rộng. 
Ở đây, hãy xem các hoạt động của đối thủ cạnh tranh có thể mang lại cho chúng ta những cơ hội nào.

5.4 Mối đe dọa (Threats)
 

Mối đe dọa là những yếu tố tiêu cực và có thể gây rủi ro đối với đối thủ cạnh tranh. 
Mối đe dọa có thể bao gồm sự cạnh tranh mạnh từ các đối thủ khác, thay đổi chính sách của chính phủ, hoặc thay đổi trong sở thích và nhu cầu của khách hàng. 
Vậy đối thủ đang mang lại những đe dọa nào?
Doanh nghiệp có thể tìm ra để bảo vệ và duy trì vị thế cạnh tranh của mình. 

Những bài viết cùng chủ đề:

• OGSM là gì? Những điều cần biết về mô hình OGSM

• Mô hình 5M - Cách áp dụng trong doanh nghiệp

Tóm lại, phân tích đối thủ cạnh tranh là một phương pháp quan trọng giúp công ty hiểu rõ về thị trường và xác định được vị trí của mình trong ngành. 
Qua việc nhận biết và phân tích các yếu tố nội và ngoại tại, công ty có thể xây dựng được một chiến lược kinh doanh hiệu quả và tăng cường sự cạnh tranh trên thị trường.
Nếu muốn chiến thắng trong cuộc đua trên thương trường, hãy tham khảo khóa học Chiến Lược Doanh Nghiệp Dẫn Đầu nhé!